۲ مطلب در مرداد ۱۴۰۰ ثبت شده است

گنبد جبلیه کرمان

از سال ساخت بنا و دلائل ساخت این گنبد مطلبی ذکر نشده است. ایرانیان معتقدند که این مکان آتشکده یا مقبره یکی از زرتشتیان بوده و برخی نیز اعتقاد دارند که مزار سید محمد تباشیری است. ولی این مطلب اخیر را در بعضی نقاط تکذیب می‌کنند. پژوهشگران اروپایی نظیر هیلن براند این گنبد را متعلق به سلجوقیان می‌دانند . ولی این موضوع چندان درست به نظر نمی‌رسد چرا که  «جبلی» تحریف شده کلمه «گبری» است و طبق قواعد اشتقاقهای فارسی «گ» به «ج» بدل شده‌است . از این رو قدمت این گنبد را از این کلمه که آن را گنبد «گبر» نیز گفته‌اند می‌توان حدس زد که شاید مربوط به پیش از اسلام باشد و از بناهای زرتشتی و گبری است، گرچه سبک آن با سبک آتشکده ‌ها تطابق ندارد. برخی احتمال داده‌اند که بنای مذکور مربوط به اواخر دوره ساسانی باشد که اوائل اسلام تعمیر و مرمت شده‌است و یا اینکه در اوائل اسلام با الهام از معماری ساسانی بنا گردیده‌است. این بنا در دوره هایی (از جمله دوره سلجوقی به دستور محمد بن الیاس) تعمیر شده است. گنبد جبلیه در کنار یک تپه احداث شده و شاید یکی از دلایل سالم ماندن این گنبد از انواع سیل‌ها همین بوده است.گنبد جبلیه کرمان در سال ۱۳۱۶ توسط وزارت فرهنگ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و در سال ۱۳۸۳ پس از مرمت تبدیل به گنجینه جبلیه کتیبه‌های تاریخی شد.

۲۵ مرداد ۰۰ ، ۰۶:۴۶ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
anahita amani

باغ دولت آباد یزد

عمارت بادگیر باغ دولت آباد یزد در زمان حکومت نادرشاه افشار به دستور سرسلسله خاندان خوانین یزد ساخته شده است. آن‌ها ابتدا با ایجاد یک قنات ۶۵ کیلومتری توانستند آب را از دیگر مناطق یزد به این باغ برسانند. بعد وقتی که خیالشان از وجود آب و توانایی رشد باغ و گیاهان راحت شد ساختمان دارالحکومه خود را ساختند. باغ دولت ‌آباد یزد در سال ۱۱۶۰ هجری قمری در دوره زندیه بنا شده است. این باغ توسط محمدتقی خان مشهور به خان بزرگ، سرسلسله خاندان خوانین یزد و مرد مقتدر آن عهد و معاصر با شاهرخ میرزا و کریم‌خان زند ساخته شد.  وی ابتدا قناتی با نام دولت آباد ایجاد کرد و سپس از آب آن قنات، باغ دولت آباد را به وجود آورد. این باغ مجموعه‌ای است شامل چندین ساختمان و حوض‌‌هایی که در میان درختان انگور و انار ایجاد شده‌اند. این قنات که در حدود دویست سال پیش توسط معمارانی مستعد ساخته شده است از ارتفاعات مهریز سرچشمه گرفته است و در طی مسیر خود علاوه بر آبیاری باغ‌ها، چندین آسیاب آبی را نیز به کار می‌اندازد. بعد از این که نادرشاه افشار کشته شد، مدت‌ها خانواده سلطنتی افشاریه، شاهرخ میرزا و کریم خان زند در این باغ ساکن بودند. باغ دولت آباد یزد در گذشته در فاصله‌ای دور از شهر و در میان درختانی انبوه ساخته شده بود. با گسترش ساخت‌و‌سازها در زمان پهلوی باغ دولت آباد هم به بقیه ساختمان‌های شهر یزد پیوست و بخشی از بافت شهر اصلی شد. حتی در دوران قبل از پهلوی به عنوان دروازه از آن یاد می‌شود. فانوس‌های زیادی شب‌ها در سرتاسر باغ روشن می‌شوند که جلوه خاصی به این بنا و شهر می‌بخشند. باغ دولت آباد که یکی از ۹ باغ ایرانی ثبت شده در میراث جهانی توسط یونسکو است با شماره ثبت ۷۷۴ در تاریخ ۱۳۴۶/۱۲/۲۳ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.

۱۱ مرداد ۰۰ ، ۰۴:۲۶ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
anahita amani