ارتفاع برج کبوتر مرداویج ۱۸متر و قطر قاعده پایین آن 16 متر است و 15هزار کبوتر میتوانند در آن جای بگیرند. شاردن جهانگرد فرانسوی در کتاب خود اشاره کردهاست که تعداد کبوترخانههای اصفهان در دوره صفویه ۳ هزار برج بوده است. برج کبوتر مرداویج متعلق به دوره صفوی در میدانی در تقاطع خیابان آزادی و شیخ صدوق اصفهان قرار گرفتهاست. معماری کبوترخانه مرداویج شبیه یک گل طراحی شده که دورتادور آن هشت دایره وجود دارد و یک دایره نیز در وسط قرار گرفته است. برج کبوتر مردوایج دارای ۱۸ متر ارتفاع می باشد و قطر قاعده پایین آن نیز ۱۶ متر اندازه گیری شده است. مصالح بکار رفته در ساخت برج کبوتر مردوایج اصفهان، گل، خشت خام و پینه می باشد. برج مرداویج در سه طبقه احداث شده که ۱۵ هزار لانه کبوتر را در خود جای داده است. همچنین برای ورود و خروج کبوترها ۷۷۰ حفره در بالای آن تعبیه شده که اندازه آنها به حدی است که فقط کبوترها امکان عبور از میان آنها را دارند. ابعاد این حفره ها ۱۸×۲۰×۲۵سانتی متر است که دقیقا به اندازه ابعاد بدن یک کبوتر می باشد و پرندگانی نظیر عقاب و کرکس امکان ورود به داخل آنرا ندارند. برج های کبوترخانه اصفهان به دلیل آبرفتی یودن منطقه مورد توجه قرار گرفتند. اصولا خاک های آبرفتی دارای موجودات ذره بینی نیستند؛ به همین دلیل برج های کبوتر در این منطقه ساخته شد تا با استفاده از کودهای حاصله از فضله کبوتران که دارای موجودات ذره بینی می باشند، نسبت به تقویت خاک و تولید محصولات کشاورزی مرغوب اقدام شود. تاریخچه کبوترخانه های ایران به طور دقیق مشخص نیست. اما با مراجعه به یکسری از منابع تاریخی مشخص شده است که این برج ها در حدود ۷۰۰ سال قدمت دارند. یکی از مورخین سرشناس که به وجود برج های کبوترخانه اشاره نموده است، ابن بطوطه می باشد که در قرن هشتم هجری در کتاب خود به این مهم پرداخته است. بسیاری از جهانگردان اروپایی نیز که در عهد صفوی به ایران سفر کرده بودند، در سفرنامه های خود به وجود برج های کبوترخانه اشاره داشته اند. یکی از این افراد سرشناس شادرن، جهانگرد معروف انگلیسی بوده که تعداد کبوترخانه های اصفهان را در حدود ۳ هزار تخمین زده است. معماری و هدف از ساخت برج های کبوترخانه برای بسیاری از حاکمان وقت کشورهای دیگر نیز جالب توجه بوده است. برای مثال تیمور لنگ در زمان حمله به شهر اصفهان با الگوبرداری از شیوه ساخت برج های کبوترخانه، دستور ساخت چندین نمونه از این برج ها را در پایتخت حکومت خود یعنی شهر بخارا داد. برج های کبوتر اصفهان از مصالحی نظیر خشت گل و کاه ساخته شده اند. کبوترخانه های اصفهان دارای چندین شکل مختلف می باشند. این برج ها به صورت دایره ای، مکعبی یا چهار کنج و نیز ترکیبی و چندقلو بنا شده اند.
خیلی جالبه مرسی برای مطالب جالبتون