کاخ خورشید در شهر کلات نادری در فاصله ۱۶۰ کیلومتری مشهد، در خیابان اصلی شهر و در خیابان کلات نادری قرار دارد و در حدود ۲ ساعت و نیم با مشهد فاصله دارد. نادرشاه در سال ۱۱۵۱ هجری قمری، دستور ساخت کاخ خورشید را داد و ساخت این عمارت زیبا تا سال ۱۱۶۰ هجری قمری، یعنی سال انتهایی پادشاهی او ادامه پیدا کرد. کتیبه زیبایی که دور تا دور فضای گنبد کشیده شده و مزین به سوره نبا شده است، هم همین تاریخ را برای ساخت کاخ خورشید یا کاخ کلات نشان میدهد. گفته میشود که نادرشاه افشار کاخ خورشید را به نام یکی از همسران اش “خودشید” نامیده است. بسیاری بر این عقیده هستند که نادرشاه اینجا را ساخت تا جواهرات خود مانند کوه نور و دریای نور را در آن مخفی و از آنها محافظت کند، برخی هم عقیده دارند که او اینجا را به عنوان مقبره خود انتخاب کرده بود. نادرشاه در جنگهایی که با هند داشت، همیشه غنیمتها و یادگاریهایی را با خود به همراه میآورد. یکی از این مهمترین چیزهایی که او با خود آورد، معماران و هنرمندان مجربی هندی بود. او از دانش و هنر این افراد استفاده کرد تا در کنار هنر معماران ایرانی، کاخ خورشید را برای اقامت و نگهداری جواهرات خود بسازد. ساخت کاخ خورشید البته در زمان پادشاهی نادرشاه تمام نشد و تا سالها به همان صورت ناتمام باقی ماند.سالها بعد قاجاریان از این کاخ برای سکونت خود استفاده کردند. در نهایت هم اداره میراث فرهنگی اینجا را مرمت کرد و یکی از بخش های آن به موزه تبدیل شد. نقشه کاخ به صورت هشت ضلعی منظم است. ورود به کاخ از 8 سمت انجام می شود. این عمارت سه طبقه، در میانۀ باغی بزرگ واقع شده، قبلتر ارتفاعش حدودا ۲۵ متر بوده، اما با خراب شدن سومین طبقه، ارتفاع عمارت به ۲۰ متر رسیده است.