امامزاده درب امام اصفهان

امامزاده درب امام اصفهان یا امامزاده ماستی

 

امامزاده درب امام
در محله سنبلستان (سنبلان یا چمبلان) از محلات قدیمی شهر اصفهان در مجاور محله تاریخی دردشت واقع شده است. که آرامگاه دو امامزاده ابراهیم بطحا و زین العابدین (ع) است. نسب این دو امامزاده به امام حسن (ع) و امام جعفر صادق (ع) می رسد. ساختمان آن در سال ۸۵۷ هجری قمری در دوره جهان شاه قراقویونلو ساخته شده است.
بنای تاریخی درب امام از دو گنبد بزرگ و کوچک و یک سر در کاشیکاری و سه صحن در سه جهت شمال و شرق و غرب تشکیل شده است. سر در اصلی در محوطه شمالی واقع شده و به نام امیر زاده جهانشاه مورخ به سال ۸۵۷ هجری می باشد و با کاشی های معرق موزون و بسیار زیبا ساخته شده است.
بسیاری از محققین از جمله آندره گدار به تغییرات بعدی بنا در دوره های مختلف و به خصوص صفویه اشاره کرده اند کتیبه سردر به خط ثلث سفید با کاشی معرق بر زمینه آبی لاجوردی به زبان فارسی نوشته شده است.
در سمت شرق این سردر، سردر دیگری است که کتیبه های آن به تعمیرات بنا در دوره شاه سلطان حسین صفوی اشاره می کند. نویسنده این کتیبه ها محمدرضا امامی و خطاط دیگری به نام عبدالرحیم می باشند. گنبدهای موجود در بنای تاریخی درب امام در یک زمان ساخته نشده اند.
گنبد بزرگ همزمان با ساختمان بقعه در قرن نهم ساخته شده است و پوشش کاشیکاری آن در دوره سلطنت شاه عباس اول تعمیر یا تجدید شده است و کتیبه های آن شامل آیات قرآن مجید می باشند. اما گنبد کوچک در سال ۱۰۸۱ هجری ساخته شده است. کتیبه این گنبد به خط محمدرضا امامی است. در غرب محوطه درب امام مسجد کوچکی است که منسوب به سعید بن جبیر از بزرگانی است که در اوایل اسلام در اصفهان امامت داشته است. 
گفته شده قبر مادر امیرجهانشاه قراقویونلو در این امامزاده قرار دارد.

این دو امامزاده به همراه کاروان بعد از شهادت امام رضا (ع) به منظور عرض تسلیت به نبیره ها و نوه های امام رضا (ع) عازم ایران شدند اما سفر آنها در حالی بود که سپاهی از عباسیان و هارون رشید آنها را تا ایران تعقیب کردند. در این تعقیب و گریز دو امامزاده ابراهیم و زین العابدین به محله ی درب امام اصفهان مراجعه کردند و به نبیره ها و نوه‌های سید بن جبیر که از یاران امام حسن مجتبی (ع) بودند، پناه آوردند. دو امامزاده در حالی به نوه های سید بن جبیر پناه آوردند که آنها به هنگام آوردن نان و ماست برای پذیرایی از این دو امامزاده مشاهده کردند که امامزاده ابراهیم و زین العابدین توسط دشمنان به شهادت رسیدند و همین شد که از آن زمان تاکنون مردم برای رفع حاجات خود نان و ماست نذر این دو امامزاده می کنند. هر حاجت گیرنده سه تا نان و ماست نذر می کند که یکی را قبل از گرفتن حاجت ادا و دو بار نذری نان و ماست را پس از ادا شدن حاجت، بین مردم توزیع می کنند
منبع کتاب گنجینه آثار تاریخی اصفهان تالیف دکتر لطف الله هنرفر، صفحات ۳۴۱ تا ۳۵۳

 

 

مقبره سلطان بخت آغا و دو مناره دردشت

سلطان بخت آغا، همسر سلطان محمود آل مظفر پادشاه سده هشتم خورشیدی بود‌. نام اصلی سلطان بخت آغا "خان سلطان" و دختر امیر غیاث الدین کیخسرو اینجو بود‌. امیرمبارزالدین پادشاه آل مظفر و ناحیه کرمان و ابواسحاق اینجو پادشاه اصفهان و شیراز بود. امیرمبارزالدین به شیراز حمله میکند و به دلیل اینکه شیراز دچار شورش شد ابواسحاق به اصفهان آمد. امیر مبارزالدین مدتی اصفهان را محاصره نمود و ابواسحاق اینجو خودش را تسلیم کرد و امیرمبارزالدین وی را به قتل رساند. پس از مدتی سلطان محمد و شاه شجاع پدرشان را (امیرمبارزالدین) کور و زندانی کردند و سلطان محمد پادشاه اصفهان و شاه شجاع پادشاه شیراز شد‌. سلطان بخت آغا پس از قتل عمویش، "شاه شیخ ابواسحاق" به دست آل مظفر تصمیم گرفت با ازدواج با سلطان محمود آل مظفر به دربار او نفوذ کرده و به این ترتیب انتقام خون عمویش را بگیرد. در این راه برادر شوهرش "شاه شجاع" به او کمک کرد. شاه شجاع مدتی اصفهان را محاصره میکند ولی بعد از مدتی پشیمان و به شیراز برگشت. پس از مدتی سلطان محمود به توطئه های همسرش پی برد و در سال ۷۶۹ قمری سلطان بخت آغا را با زه کمان خفه کرد. اما بعدا به دلیل علاقه ای که به سلطان بخت آغا داشت به شدت از کار خود پشیمان شد‌. بنای آرامگاه سلطان بخت آغا در کنار مناره های دردشت واقع شده است. گنبد سلطان بخت آغا دارای تزئینات کاشی های فیروزه ای و لاجوردی بر زمینه ی آجری می باشد. در کتیبه ای که بر روی سنگ قبر سلطان بخت آغا قرار دارد نام و تاریخ وفات وی ذکر شده است. آرامگاه سلطان بخت آغا در دی ماه سال ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. دو مناره دردشت با سردر بلندی به ارتفاع ۱۵ متر در کنار آرامگاه سلطان بخت آغا قرار دارد.