کاخ هفت‌دست اصفهان

کاخ هفت دست در کنار کوشک آیینه خانه در باغ سعادت آباد اصفهان عمارتی ممتاز از میراث دوره صفوی بود که در ساحل جنوبی زاینده رود قرار داشت و به دست ظل السلطان ویران شد. عمارت هفت‌دست به فرمان شاه صفی ساخته شد. شاه صفی این کاخ را به یاد جد خود شاه طهماسب بین سال‌های ۱۰۰۶ تا۱۰۲۱ هجری قمری زمانی که از اصفهان به رتق و فتق امور ممالک محروسه مشغول بود ساخت. بر سر در تالار آیینه یا کاخ آیینه خانه نوشته شده بود: «بندۀ شاه ولایت طهماسب» مکان آن در جنوب زاینده رودحد فاصل پل خواجو و پل جویی بود. کاخ آیینه خانه دارای ایوان و حوضی همانند چهل ستون به مساحت۵۰ هزار مترمربع با ارتفاع ۴۱ متر بود با این تفاوت که تعداد ستون‌های ایوان ۱۶ عدد و با فاصلۀ ۶۲ متر از زاینده رود بوده‌است. از ویژگی‌های این بنا نصب آیینه‌هایی به ابعاد ۲ و نیم متر و بزرگ‌تر بوده و مکانی برای تفریح و سرگرمی بشمار می رفته‌است.

 «جابری انصاری» در کتابش «تاریخ اصفهان» درباره عظمت کاخ هفت دست می نویسد: «هفت‌دست عباسی که امروزه زمینش کارخانه نساجی وطن  شده، ایوان مدائن و کاخ خورنق و سدیر، کفش انداز آن نشدی و از بس سنگ و ساروج محکم در آن کار شده، کوهی بود جلو سیل زاینده رود که هزاران سال توفان امواج رودخانه شکستی به بنیانش نمی داد و بیش از بیست هزار زرع زمین با زیر عماراتش بود و گرداگرد صد حجره های تو در تو همه گچ بری و زر اندود، میناکاری استادانه، محیرالعقول، دو حمام زنانه و مردانه داشت، زمین و ازاره ها سنگ مرمر شفاف و حوض هایی از مرمر و سنگ سماق و تختگاه شاه عباس دو ساعت ها چشم تماشاییان را خیره می داشت». تخت شاه عباس دوم در این کاخ بر روی تخت سنگی بزرگ مرمری مانند آیینه صیقلی به طول هفت متر و عرض بیش از سه متر قرار داشته که موج های طبیعی بر جلوه آن می افزوده است.

در کتاب «نصف جهان فی تعریف الاصفهان» نوشته «محمدمهدی اصفهانی» در ۱۳۱۴ قمری آمده است: هفت دست در اصل هفت دستگاه کاخ بوده که در آن زمان تنها یکی از آنها باقی مانده بوده است. بیش از بیست هزار زرع زمین با زیر عماراتش بود و گرداگرد صد حجره های تو در تو همه گچ بری و زر اندود، میناکاری استادانه، محیرالعقول، دو حمام زنانه و مردانه داشت، زمین و ازاره ها سنگ مرمر شفاف و حوض هایی از مرمر و سنگ سماق و تختگاه شاه عباس دو ساعت ها چشم تماشاییان را خیره می داشت» تخت شاه عباس دوم در این کاخ بر روی تخت سنگی بزرگ مرمری مانند آیینه صیقلی به طول هفت متر و عرض بیش از سه متر قرار داشته که موج های طبیعی بر جلوه آن می افزوده است.

کاخ هفت دست در سال ۱۲۷۰ شمسی به دستور ظل السلطان، حاکم قاجار اصفهان تخریب شد. بعدها بخشی از محوطه در خیابان قرار گرفت و در بخش دیگری کارخانه نساجی وطن احداث شد که پس از تعطیلی این کارخانه تبدیل به منطقه مسکونی گردید و نام پارک آیینه‌خانه و خیابان هفت‌دست همچنان بر آن باقی است.

تصویر پل چوبی و کاخ هفت‌دست در اوایل حکومت قاجار (زمان محمدشاه)

عکسی از کاخ هفت‌دست

تصویر آیینه‌خانه در اوایل حکومت قاجار (زمان محمدشاه)

کاخ هفت‌دست در سده نوزدهم

کاخ هفت‌دست و کوشک (پاویون) آیینه خانه و پل چوبی؛ عکس از ارنست هولتسر،

تصویری رسم شده در دوران صفویه در کتاب ژان شاردن در این تصویر پل چوبی سمت راست آن کاخ سعادت‌آباد، بالای کاخ عمارت آیینه‌خانه، سمت راست آیینه‌خانه عمارت نمکدان، تصویر شده است

۱۲ اسفند ۹۵ ، ۰۸:۱۳ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
anahita amani

کاخ آیینه خانه اصفهان

عمارات باغ سعادت آباد و کاخ آیینه خانه به فرمان شاه عباس دوم ساخته شده است. مکان آن در جنوب زاینده رود در فاصله میان پل خواجو و پل چوبی (که در آن زمان حکم پل اختصاص این مجموعه را داشت) قرار داشت. کاخ آیینه خانه دارای ایوان و استخری همانند کاخ چهلستون به مساحت پنجاه هزار مترمربع با بلندای ۴۱ متر بود با این تفاوت که شمار ستون‌های ایوان ۱۶ عدد و با فاصلهٔ ۶۲ متر از زاینده رود بوده‌است. از ویژگی‌های این بنا نصب آیینه‌هایی به ابعاد ۵/۲ متر و بزرگتر بوده و مکانی برای تفریح و سرگرمی به شمار می‌رفته‌است. آیینه‌خانه در سال ۱۲۷۰ شمسی به دستور ظل السلطان، حاکم قاجار اصفهان تخریب شد. 

کاخ آینه خانه اصفهان (عکس از ارنست هولستر)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

۰۱ اسفند ۹۵ ، ۱۲:۱۹ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
anahita amani

آرامگاه پروفسور پوپ

آرتور اپهام پوپ یکی از ایران شناسان برجسته آمریکایی است که خدمات بسیار ارزنده­ای در حوزه تاریخ، هنر و معماری ایران انجام داد. آرتور اپهام پوپ به سال1881.میلادی در شهر فوئینکس ایالت روآیلند امریکا به دنیا آمد. وی تحصیلاتش را در دانشگاه «براون» به سال1906 با گواهینامه B.A (مخفف Bachelor of Arts: کارشناسی علوم انسانی) و M.A (مخفف Master of Arts: کارشناسی ارشد علوم انسانی) به پایان رسانید. وی از سال1907 تا 1908 در دانشگاه کوزل به مطالعه پرداخت و از 1909 تا 1911 در دانشگاه هاروارد به تکمیل مطالعات خود در رشته باستان‌شناسی و معماری مبادرت نمود. از سال 1911 تا 1917 با سمت دانشیار در دانشگاه کالیفرنیا به تدریس پرداخت و از آن زمان، به مطالعه و نشر مقالات علمی خود درباره هنر و باستان‌شناسی ایران همت گماشت. پوپ در سال1923 به مدیریت موزه لژیون دونور سانفرانسیسکو انتخاب گشت و از 1924 تا 1932 مشاور و موزه‌دار هنری موسسه شیکاگو بود. پوپ از 1925 به بعد، به‌عنوان مشاور افتخاری هنرهای ایرانی در خدمت دولت ایران فعالیت می‌کرد. وی همچنین به‌عنوان مشاور هنر ایرانی موزه پنسیلوانیا انتخاب شد. او از سال 1925 سرپرستی بیست هیات اعزامی علمی در ایران را به‌عهده داشت و به همراه همسرش دکتر فیلیس آکرمن (پژوهشگر در حوزه هنر، به‌ویژه در زمینه شمایل‌نگاری و منسوجات ایران و صاحب‌ تالیفاتی درخصوص تاریخ ایران) بامسافرتهای متعدد به شهرهای ایران،درباره هنرایرانی تحقیقات فراوانی انجام داد. پروفسورپوپ از سال 1925 تا 1935،مشاورهنراسلامی د رشیکاگو بود و در سال 1926 ازسوی دولت ایران، برای طراحی و ایجاد غرفه ایران در نمایشگاه هنر ایرانی در فیلادلفیا انتخاب شد. او در سال 1931، نمایشگاه صنایع ایران را در لندن و سپس در لنینگراد و مسکو برگزار کرد. اندکی بعد، وی با تاسیس موسسه امریکایی هنر و باستان‌شناسی ایران در شهر نیویورک، پروژه عکسبرداری از اشیا و اماکن هنری ایران را آغاز نمود. در دهه1930.م به‌دنبال برکناری عده‌ای از خبرگان بنام تاریخ تمدن آسیا از دانشگاههای اروپا توسط نازیها، پوپ مدرسه مطالعات آسیایی را تاسیس کرد و با جذب این متخصصان و براساس نگرش خویش از یکپارچگی آسیا، این مدرسه را وسعت بخشید. در نظر او این یکپارچگی به معنای ارتباط فرهنگهای گوناگون آسیا از نظر مفاهیم هنری و مذهبی بود. این موسسه با برخورداری از متخصصانی در زمینه آشورشناسی، اسلام‌شناسی، ایران‌شناسی، نژادشناسی، فلسفه، زبان‌شناسی،‌ اقتصاد، جامعه‌شناسی (به‌ویژه در حوزه خاورمیانه و آسیا) و آموزش زبان سانسکریت، عربی، عبری، فارسی (باستان و جدید)، حبشی، چینی، تبتی و ویتنامی، توانست به موسسه‌ای با مجوز صدور مدارج بالای علمی تبدیل شود. کثرت مطالعات آسیایی دهه 1960.م در امریکا، درواقع مدیون انگیزه‌ای بود که پوپ آن را ایجاد کرد. مدرسه و موسسه امریکایی هنر و باستان‌شناسی ایران، به‌تدریج توسعه یافت و از سال 1947.م به «موسسه آسیایی» تبدیل شد. این موسسه در سال 1345.ش به دعوت دولت ایران، از امریکا به ایران (شیراز) منتقل شد و زیرمجموعه دانشگاه پهلوی قرار گرفت. پس از آن بود که پوپ و آکرمن به‌طورکامل در ایران استقرار یافتند. این موسسه در نارنجستان، از موروثات قوام‌الملک شیرازی، مستقر شد. بخشی از فعالیت این موسسه، در ایران، حمایت از باستان‌شناسانی بود که برای کاوش به ایران می‌آمدند. پوپ مجله «پژوهشنامه موسسه آسیایی» را نیز در این مدت تاسیس کرد. محمدرضا پهلوی به پاس خدمات پروفسور پوپ به وی نشان «تاج» و سپس نشان «همایون» و جایزه مخصوص داد.همچنین وزارت فرهنگ نشان علمی درجه اول را به او اعطا کرد و انجمن آثار ملی، پوپ را به عضویت وابسته خود برگزید. دانشگاه تهران نیز ــ که پوپ در آنجا استاد افتخاری هنر ایرانیان بود ــ به وی دکترای افتخاری اعطا کرد. «موسسه آسیایی» پس از انقلاب اسلامی ایران منحل شد. آرشیو بزرگ عکسهایی که پوپ طی سالها فراهم آورده بود، اکنون در موزه نارنجستان (شیراز) نگهداری می‌شوند. شماری از این عکسها نیز در کتابخانه ملی ایران قرار دارند. مجموعه‌ای از پارچه‌ها، فرشهای کهن و آثار عتیقه ایران و جهان که او گردآورده بود، اکنون در موزه نارنجستان هستند. کتابخانه پوپ شامل کتابهای بسیاری درباره تاریخ، باستان‌شناسی، هنر و زبانهای ایرانی، هم‌اکنون در کتابخانه میرزای شیرازی دانشگاه شیراز، به شکل مجموعه‌ای مستقل تحت‌عنوان «مجموعه ایران‌شناسی پروفسور پوپ» نگهداری می‌شود. چارلز موریتز، نویسنده امریکایی، در کتاب بیست جلدی‌اش تحت عنوان Current Biography (بیوگرافی جاری) که به شرح زندگی و فعالیت چهره‌های علمی، سیاسی، ورزشی و... ایالات‌متحده امریکا می‌پردازد، اطلاعات دیگری از زندگی دکتر پوپ به‌دست می‌دهد. وی در مورد پوپ می‌نویسد: «... پوپ در سال1918 به همکاری با عضو مهم غیرنظامی ستاد دفاع عمومی جنگ پرداخت و در طرحی راجع‌به بررسی نحوه تشویق برای بالابردن کیفیت فعالیتهای افسران، مشارکت نمود... وی در 1919 به‌عنوان مشاور هنر ایرانی در موزه‌ها و مجموعه‌های شخصی برگزیده شد. او به‌زودی دریافت که فعالیتش به‌عنوان مبلّغ فرشهای ایرانی، درآمدش را پنج‌برابر حقوق پروفسوری‌اش افزایش می‌دهد. پوپ بعد از ازدواج با فیلیس آکرمن در ژوئن1920 به فعالیت در زمینه خدمات مشاوره‌ای شخصی پرداخت. همسر او دکتر آکرمن نیز در زمینه ایران‌شناسی و شناخت هنر نساجی و فرشِ دیگر کشورها، استاد بود. آکرمن نیز مانند شوهرش از 1923 تا 1924 به‌عنوان راهنمای موزه هنر شیکاگو، فعالیت می‌نمود. پوپ برای مدت ده‌سال تا سال1934 راهنمای انستیتوی هنر شیکاگو در زمینه هنرهای دوره اسلامی بوده است. وی در 1925 به همراه همسرش، سفری طولانی را جهت بررسی هنر و آثار باستانی روسیه (قفقاز) و ایران، به این دو کشور آغاز نمود. او اولین کتابش موسوم به هنر ایرانی را در سالی‌که رضاخان پهلوی به پادشاهی رسید، چاپ نمود... درآمد پوپ از راه مشاوره در زمینه فروش اشیای تاریخی ایرانی به‌دست می‌آمد. او حدود ده‌هزار عکس از معماری ایران گرفت و این عکسها را در پایتخت کشورهای اروپایی، موزه‌های امریکایی و مجموعه‌های هنری به نمایش گذاشت. او نمایشگاه هنر ایرانی را در کاخ برلینگتن لندن، تحت نظارت اسمی شاه ایران و پادشاه بریتانیا، در سال1931 برگزار نمود. در سال1940 در نمایشگاه ایران که در شهر نیویورک تشکیل داد، دوهزاروهشتصد اثر فرهنگی و باستانی ایران را که میلیونها دلار ارزش داشتند، به معرض تماشا گذاشت. هزینه چاپ کتاب او راجع‌به تاریخ معماری ایران که شامل پنج‌هزار تصویر است، بالغ بر سی‌وچهارهزار دلار بود... بعد از سقوط فرانسه به دست آلمان در جنگ‌جهانی‌ دوم، پوپ از طرف دولت امریکا در راس کمیته‌ای قرار گرفت که وظیفه‌ آن تهیه برنامه‌ها و راهکارهایی جهت بالابردن روحیه عمومی مردم و ارائه آن به هیات دولت امریکا بود. ضمنا در همان زمان جنگ جهانی‌ دوم، پوپ برنامه‌هایی به چند زبان در رادیو امریکا اجرا می‌کرد و چند ماموریت محرمانه برای نهادهای نظامی امریکا انجام داد... پروفسور پوپ معاون رئیس شورای ملی دوستی امریکا و شوروی (پیشین) و عضو هیات امنای انستیتوی امریکایی روسی بود. در1947 داراییهای انستیتوی پوپ، بیست‌وپنج برابر شده بود [دقت کنید، بخش اعظم این ثروت را از راه غارت و فروش آثار باستانی ایران به‌دست آورد]. هیات امنای این موسسه، پنج سفیر سابق امریکا، یک سناتور و دو ژنرال بودند. این موسسه با بیست معلم تمام‌وقت و بیست معلم پاره‌وقت، به تربیت دانش‌آموز می‌پرداخت. عالی‌ترین نشان ایرانی (تاج) توسط محمدرضا پهلوی به پوپ و نیز نشان علمی به او و همسرش داده شد. پوپ فردی است فعال [این مطالب در زمان حیات پوپ نوشته شده‌اند]، با موهای خاکستری و خوش‌صحبت. پنج‌ گربه ایرانی دارد و خانه‌اش پر از اشیای هنری ایرانی است. پیانو می‌نوازد و سرگرمی‌اش عکاسی از معماری قرن هیجدهم و اوایل قرن نوزدهم است. وی به هیچ حزب و کلیسای ‌خاصی وابسته نیست.»

اولین مسافرت پوپ به ایران در فروردین1304 انجام گرفت. وی دراین‌زمان به‌عنوان کارشناس و رایزن موسسه هنری شیکاگو فعالیت می‌نمود. هدف پوپ از این مسافرت، دیدار و آشنایی با آثار باستانی ایران و ترغیب بزرگان دولت جهت اقدام به بررسی و کشف آثار تاریخی و هنری ایران بود. وی در این سفر، مورد استقبال صمیمانه حسین علا، نماینده مجلس شورای ملی وقت که قبلا وزیرمختار ایران در امریکا بود و با پوپ سابقه دوستی داشت، قرار گرفت و به درخواست علا در جمع بزرگان کشور راجع‌به هنر ایرانی سخنرانی نمود. در این جلسه سخنرانی که در دوم اردیبهشت 1304.ش در تالار باشکوه خانه جعفرقلی بختیاری (سردار اسعد)، وزیر پست و تلگراف، انجام گردید، اشخاصی چون سردارسپه، رئیس دولت؛ محمدعلی فروغی، (ذکاءالملک) وزیر دارایی و رئیس انجمن آثار ملی؛ عبدالحسین تیمورتاش، وزیر فواید عامه؛ حسین پیرنیا، (مؤتمن‌الملک) رئیس مجلس؛ حسن مستوفی (مستوفی‌الممالک)؛ حسن پیرنیا (مشیرالدوله)؛ حسن اسفندیاری (محتشم‌السلطنه)؛ سیدحسن تقی‌زاده؛ علی‌اکبر داور؛ مرتضی قلی‌بیات و از امریکاییان مقیم ایران والس مری (کاردار سفارت امریکا که بعدا سفیر امریکا در ایران شد)، دکتر میلسپو، مدیرکل دارایی ایران، دکتر جردن و دکتر بویس (رئیس و معاون کالج امریکایی تهران) حضور داشتند. پوپ در این جلسه سخنرانی مبسوطی ایراد نمود که بخشی از سخنانش چنین است: «هنر ایرانی، بزرگترین سرمایه این کشور است؛ زیرا نه‌فقط ثروت و حیثیت برای آن به‌وجود آورده، بلکه در هر دوره و هرجا برای ایران دوستان زیادی ایجاد کرده است و امروز هیچ مملکت متمدنی نیست که مجموعه‌هایی از آثار هنری ایران را نداشته باشد... تنها ایران که در ایجاد هنرهای اسلامی، مادر و نیروی الهام‌بخش بوده، هنوز بدون مجموعه مهمی از بهترین کارهای بزرگ خود می‌باشد. با وجود صدور بی‌اندازه زیاد کارهای هنری بزرگ از ایران به تمام جهان، باز هم کارهای بزرگ عالی در ایران در دل خاک وجود دارند که هنوز به‌دست نیامده‌اند.»

پوپ در زمان اولین سفرش به ایران، رئیس بخش صنایع (هنرهای) خاور نزدیک در موسسه صنایع ظریفه شیکاگو بود. پس از این سخنرانی، «انجمن فرهنگی ایران و امریکا» تاسیس شد. پوپ در این سفر کوشید تا گزارش مصوری از معماری ایران تهیه کند. به توصیه علا، رضاخان در برابر منع مذهبی و بدگمانی عمومی ایستاد و اجازه داد پوپ و همراهانش به مساجد و بناهای مذهبی وارد شوند و پژوهش و عکسبرداریهای لازم را انجام دهند. در تهیه عکسهای پوپ، آنتوان سوریوگین، مرتضی رستمی و اسد بهروزان همکاری داشتند. از پوپ به‌عنوان یکی از پیشگامان تاریخ عکاسی ایران نیز یاد می‌شود. تحت تاثیر سخنرانی مبسوط پوپ درخصوص ضرورت یافت اشیای تاریخی و ارزش مالی آنها، بزرگان حاضر در جلسه جهت کشف و فروش آثار باستانی وسوسه شدند. دکتر صدیق در خاطراتش می‌گوید: «این سخنرانی پوپ، طوری در سردارسپه اثر نمود که دستور داد کلیه بناهای عظیمِ در دست ساخت مانند ساختمان شهربانی، پست‌خانه و بانک ملی را به سبک معماری هخامنشی درست کنند».

 

 

۱۶ بهمن ۹۵ ، ۰۹:۰۱ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
anahita amani

کاخ چهلستون اصفهان در گذر زمان

 

 

۰۲ بهمن ۹۵ ، ۱۶:۴۱ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
anahita amani

کاخ چهل ستون اصفهان

کاخ چهل ستون اصفهان در دوران شاه عباس اول ساخته شد و در زمان فرمانروایان بعدی صفوی مانند شاه عباس دوم تکمیل شد و توسعه پیدا کرد.  چهل ستون در اصل تنها ۲۰ ستون دارد. ولی انعکاس آن در حوض کاخ، چهل ستون را پدید آورده است. احتمالا یکی از دلایل این نامگذاری، تقدس عدد چهل در مذهب شیعه یعنی دین رسمی فرمانروایان صفوی که مروج آن در ایران بودند، می باشد.

 وقتی اصفهان پایتخت ایران شد، طرح‌های متفاوت و عظیم در این شهر تاریخی به اجرا درآمد. ساخت خیابانی بانام چهارباغ و باغ‌های پیرامون آن‌یکی از این طرح‌ها بود. باغ چهل‌ستون یکی از مهم‌ترین این باغ‌ها به شمار می‌رفت و در حقیقت، باغ‌های دیگر را به هم متصل می‌کرد و این خیابان را به میدان نقش‌جهان مرتبط می‌ساخت.

 کاربری کاخ چهلستون اصفهان محل دیدار با نمایندگان و سفرای خارجی و یک مرکز سلطنتی حکومت صفویه بوده است. در دوره شاه‌عباس اول، به‌فرمان وی عمارت کلاه‌فرنگی یا کوشک برای مهمانان خارجی و داخلی ساخته شد. این کوشک هسته اولیه کاخ بود. زمانی که شاه‌عباس دوم به قدرت رسید، این کوشک ساده توسعه پیدا کرد و تالارهای متعدد مانند تالار 18 ستون، آینه، اتاق های مجلل و بزرگ به آن افزوده شد. عمارت جدید به کمک هنرهای  گوناگون ایرانی مانند آینه کاری، نقاشی، کاشی کاری و مقرنس کاری تزئین شد و صاحب لقب مبارک ترین بنای دنیا شد. حوضی زیبا هم در مقابل بنا ساخته شد و زیبایی کاخ را دوچندان کرد. ساخت کاخ چهل ستون در سال 1057 ه.ق پایان یافت و باحضور مهمانان خارجی و داخلی و شاه افتتاح شد.
موزه چهل ستون در مهر ماه سال ۱۳۲۷ پایه‌گذاری شد و پس از چند مرحله بازسازی و مرمت کاخ چهلستون، اکنون موزه چهلستون میزبان آثار خطی و نسخ تاریخی، ظروف تزئینی و آثاری در حوزه هنرهای زیبا مانند قالی و قالیچه و اشیای سفالی و چینی و غیره است. اشیای موجود در موزه چهلستون شامل این مجموعه‌ها هستند: مجموعه آثار سفال و کاشی، مجموعه ظروف شیشه‌ای، آبگینه، مجموعه سکه از ماقبل تاریخ تا کنون، مجموعه آثار دوران تاریخی و آثار دوران اسلامی، مجموعه آثار دوران صفویه مانند نسخ خطی کوفی قرآن و قباله‌های ازدواج، مجموعه سنگ نگاره ها و نوشته های تاریخی، مجموعه فرش های دست باف منحصر به فرد و قدیمی.

قسمت های مختلف کاخ موزه چهلستون شامل: تالار ۱۸ ستون، تالار آئینه، شیرهای سنگی چهار گوشه حوض مرکزی، تزئینات عالی طلاکاری و نقاشی‌های سالن پادشاهی، تصویری از شاه عباس اول با تاج مخصوص، آثاری مانند سر در مسجد قطبیه و سر درهای زاویه درب کوشک و آثاری از مسجد درب جوباره و مسجد آقاسی که بر دیوارهای ضلع غربی و جنوبی باغ نصب شده‌است. موزه چهل ستون پس از موزه گلستان، دومین کاخ موزه کهنسال ایران به شمار می‌رود.

 

۲۹ دی ۹۵ ، ۱۸:۱۴ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
anahita amani

کاخ «جهان‌نما» اصفهان

کاخ «جهان‌نما» اصفهان به این دلیل که از بالای آن چهارباغ تا کوه صفه به راحتی دیده می‌شد؛ «جهان‌نما» نامیده شد، اما «ظل السلطان» قاجاری با این ادعا که برخی افراد از آن برج، کاخ «هشت‌بهشت» مکان اسکان خواهرش «بانو عظما» را دید می‌زدند، تخریبش کرد. مکان این کاخ در کنار کاروانسرای قدیمی «تحدید» قرار داشت . جالب است بدانید که کاروانسرای قدیمی «تحدید» خود در سال ۱۳۱۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده بود. ‌پس از حدود 250 سال پایه‌هایی منسوب کاخ «جهان‌نما» کشف شده‌است، کاخی که به گفته‌ی باستان‌شناسان و براساس سفرنامه‌های باقیمانده از آن دوره برای تفریح بود. در سال ۱۳۷۵ کاروانسرای تاریخی «تحدید» تخریب شد تا جای آن را پروژه‌ای عظیم به نام ارگ جهان نمای اصفهان بگیرد. قرار بود این ارگ ارتفاعی حدود ۵۰ متر داشته باشد.

 

۰۹ دی ۹۵ ، ۱۷:۵۲ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
anahita amani

منارجنبان اصفهان

منارجنبان اصفهان بنایی کهن با یک بقعه و دو مناره بر روی قبر عارفی به نام عمو عبدالله کارلادانی ساخته شده است که وی در قرن هشتم هجری زندگی می کرده است. سقف این بنا هم به شکل گنبد است. این بنا دارای دو مناره ۱۷ متری است.

نکته مهم در مورد این بنا این است که با حرکت دادن یک مناره نه تنها مناره دیگر، بلکه کل بنا مرتعش می شود. جهانگردانی که به نقاط مختلف دنیا سفر کرده اند، در مشاهدات خود مناره هایی را معرفی کرده اند که در نقاط دیگر جهان، همین خصوصیت را داشته اند. در کشورهای عراق و عربستان هم منار جنبان های زیادی وجود دارد. آنچه مسلم است، این بنا با چنین هدفی طراحی نشده و از این رو حرکت دادن بیش از حد آن، باعث تخریب این اثر تاریخی و ارزشمند خواهد شد. در حال حاضر از این اثر تاریخی، به شدت مراقبت و حفاظت می شود.

مناره ها نازک و سبک هستند که لرزش مناره ها بسیار محسوس است. این بنا با کاشی های فیروزه ای تزئین شده است و معماری بنا به سبک معماری ایلخانان نزدیک است و در سال ۱۳۲۱ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است.

ایوان منارجنبان نیز قسمتی است که مقبره عمو عبدالله آنجا قرار دارد. مقبره عموعبدالله که یکی از عارفان قرن هشتم هجری بوده و اطلاعات زیادی در مورد این شخص در دست نیست، فقط روی قبرش نوشته شده است که وی در دوره سلطنت سلطان محمد خدابنده زندگی می کرده است و در بخش ایوان یا صحن اصلی، علاوه بر قبر عموعبدالله چند قبر دیگر هم به چشم می خورد که رنگشان سفید است و مربوط به دوره صفویه هستند. چله خانه منارجنبان نیز در واقع همان دو اتاق کوچک در داخل بنا مخصوص عارفانی بوده که به مدت ۴۰ روز دست از همه چیز می شویند و با خدای خود خلوت می کنند.

۱۸ آذر ۹۵ ، ۱۵:۳۱ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
anahita amani

مکینه خواجو

مکینه خواجو آب نمای تاریخی است که در خیابان چهارباغ خواجو قرار گرفته است و در گذشته محلی برای آرایش و پیرایش شخص پادشاه بوده است. در واقع به گفته محلی ها، شاه برای اصلاح سر و صورت خود به این جا می آمدند. آب نما در شب نورپردازی زیبایی دارد و در اطرافش نیز صندلی برای نشستن وجود دارد. این ابنما در شب نورپردازی زیبایی دارد و در اطراف آن هم صندلی برای نشستن دارد. 

۰۵ آذر ۹۵ ، ۱۲:۲۳ ۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
anahita amani

عکسی قدیمی از سی و سه پل اصفهان

۲۵ آبان ۹۵ ، ۰۲:۲۰ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
anahita amani

مناره های دارالضیافه

قدمت مناره‌های دارالضیافه به ربع اول قرن هشتم هجری می رسد و بقایای یک مجموعه بزرگ می باشند که در قرن چهاردهم میلادی زمان حکومت سلطان محمد خدابنده معمور، برقرار و آباد بوده است. بر فراز سردری دو گلدسته زیبای آجری که به مقرنس‌کاری و کاشی معرق رنگین آذین‌بندی شده‌است و دارای پوششی از کاشی فیروزه‌ای در بافت شطرنجی و آجری است، دیده می‌شود. دو مناره دارالضیافه از جاهای دیدنی اصفهان در خیابان کمال محله جوباره در طرفین کوچه ای که از قدیم به نام “حاج کاظم” معروف بوده دو مناره مدور قرار دارد که دارای تزئینات مقرنس کاری هستند. کتیبه های این دو مناره به خط نسخ است.
سبک تزئینات بنا آن را به دوره مغول مربوط می کند. بلندی مناره ها به ۳۸ متر می رسد ودارای تزئینات ظریف کاشی در قسمت تاج مناره ها می باشد.
بنا به روایتی دو مناره دارالضیافه اصفهان را مربوط به دوران آل مظفر دانسته و روایتی دیگر این دو مناره را به دوره سنجریه نسبت می دهند. اما با توجه به مقرنس کتیبه به جا مانده این بنا متعلق به دوران اولجایتو ایلخانی است.

مناره در لغت به‌معنای نشانی است که در راه از سنگ و خشت بر پا می‌کنند و به‌معنای چراغ پایه نیز به کار می‌رود. در گذشته برای هدایت مسافران، چراغی روی مناره روشن می‌کردند. همچنین از مناره به‌عنوان محلی برای گفتن اذان استفاده می‌شد و نمادی برای پیروزی نیز به شمار می‌رفت.
در مناره های دارالضیافه از جاهای دیدنی اصفهان تزئینات کاشی کاری صورت گرفته، پس به نظر می رسد که سردر کاروانسرای با شکوهی بوده که متعلق به امیری در دوره ایلخانی است. احتمالا در قدیم عمارتی مجلل متصل به سردر مناره ها قرار داشته است. با توجه به نظرات بیان شده و بودن کتیبه ای که دو جمله آن بیشتر قابل خواندن نیست می توان این حدسیات را قابل قبول دانست.
درباره نام حقیقی مناره ها به دو اسم دارالضیافه و دارالضیاء اشاره شده است. دو مناره بر روی پایه های قطور هشت ضلعی قرار گرفته اند. این پایه ها در حدود ۳۰ متر ارتفاع دارند. کتیبه مقرنس در بالا مناره با خط ثلث بر روی کاشی لاجوردی نوشته شده و با توجه به متن نگارش احتمال دارد در اطراف مناره ها مسجدی وجود داشته است.
در داخل مقرنس های دو مناره تاریخی اصفهان اسامی از محمد، علی، فاطمه، حسن و حسین آورده شده و پوشش تزئینات مناره ها به خط بنایی فیروزه ای بر زمینه شطرنجی آجری می باشد. دو مناره دارالضیافه اصفهان و در محدوده، چهارراه ابن سینا، واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۲ اسفند ۱۳۱۵ با شماره ثبت ۲۷۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

 

۱۴ آبان ۹۵ ، ۱۴:۵۶ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
anahita amani