آرامگاه کمال الملک

کمال‌الملک یا محمد غفاری، نقاش چیره‌دستی بود که در روستای «کله» در ۴۵ کیلومتری کاشان زاده شد. با آموختن هنر نقاشی در نزد پدرش که از خاندانی هنرمند برخاسته بود، به دربار ناصرالدین‌شاه قاجار راه یافت و سپس راهی اروپا شد تا هنر نقاشی خاور زمین را بشناسد و در کارهای خود به‌کار گیرد. از کمال‌الملک تابلوهای نقاشی بسیاری به‌جا مانده است که هر کدام اثری کم‌مانند درهنر نقاشی ایران به‌شمار می‌روند. او در روز ۲۷ مردادماه ۱۳۱۹ خورشیدی، در مِلک شخصی‌اش در حسین آباد نیشابور چشم از جهان فروبست. آرامگاه کمال الملک در نزدیکی آرامگاه عطار، آرامگاه خیام و غیره قرار گرفته است.

 

آرامگاه عطار نیشابوری

عطارنیشابوری در حدود سال 540 هجری قمری در روستای کَدکَن از روستاهای اطراف نیشابور دیده به جهان گشود. علت نام گذاری او به نام عطار این بود که پدرش عطاری داشت و او نیز پس از مرگ پدر، به این کار روی آورد. عطارنیشابوری یکی از عرفا و ادیبان به نام و برجسته ی ایران است. دو کتاب بسیار معروف او به نام های منطق الطیر و تذکره الاولیا بسیار مورد توجه هنرمندان قرار گرفته است. وی در سال 618 هجری قمری درگذشت. مقبره این عارف و شاعر بنام ایران در نیشابور واقع است.

 

 

آرامگاه عمر خیام

آرامگاه عمر خیام در استان خراسان رضوی، شهرستان نیشابور، میدان فضل،‌ بلوار شهدا،‌ باغ خیام قرار دارد. محوطه این باغ در زمان حیات ایشان محل زندگی وی بوده است. خیام، فیلسوف، ستاره شناس، ریاضیدان، رباعی سرای عاشق ایران و ایرانی، در هفتاد سال حیاتش، زندگی ساده و مملو از علم و دانشی را همراه با گوشه گیری برای خود بر گزیده بود. آرامگاه خیام یکی از نمونه های مشهور آرامگاه سازی در معماری ایرانی است.

آرامگاه فردوسی

آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی در شهر توس در فاصله ۲۰ کیلومتری از شهر مشهد قرار گرفته است. فردوسی به القاب دیگری همچون حکیم سخن، حکیم توس و استاد سخن نیز شهرت دارد. فردوسی شاعر حماسه سرای ایرانی است که در سال ۳۲۹ هجری قمری در توس متولد شد  وی در خانواده‌ای دهقان بدنیا آمد، دهقانان در طبقه‌ اشراف در عصر ساسانی بودند که از نظر اعتبار و ثروت در درجه دوم کشور قرار داشتند. فردوسی در سال ۴۱۶ هجری قمری در گذشت. وی بزرگترین سراینده ی پارسی‌گو بود که توانست در مدت زمان زندگی اش شاهنامه را بسراید. آرامگاه فردوسی با الهام از معماری دوره هخامنشی، توسط هوشنگ سیحون بر پایه طرحی از کریم طاهرزاده طراحی و بازسازی شد. بازسازی و ساخت این بنا در سال ۱۳۴۳ به دستور انجمن آثار ملی آغاز شد و در سال ۱۳۴۷ به پایان رسید.  معماری فضای داخلی آرامگاه الهام گرفته از معماری اشکانی است و در آن ۲۰ ستون مرمری در پایین بنا و ۸ ستون در بخش فوقانی به کار رفته است.

سردر بازار قیصریه اصفهان

 بازار قیصریه و همچنین سر در بازار قیصریه در بخش شمالی میدان نقش جهان ساخته شده اند. این سر در ورودی اصلی بازار قیصریه بوده و این بازار در دوره حکومت صفویان میدان را به میدان کهنه اصفهان یا میدان امام علی امروزی مربوط می کرده است. شاردن فرانسوی می گوید:  نظر به اینکه همه نویسندگان مشرق زمین در تعیین طالع شهر‌ها از طریق تنجیم بسیار دقیق عمل می‌کنند، آن‌ها احداث اصفهان را در اوج برج قوس تعیین کرده‌اند و از همین رو علامت این برج را بر سردر کاخ و بازار شاهی به تصویر کشیده‌اند. البته شرقی‌ها آن را مثل ما و به شکل نیمی انسان نیمی اســب نقاشی نمی‌کنـند، بلکه به صورت نیمی انسان و نیمی ببر می‌نمایند، ببری که دارای دمی است به شکل افعی بزرگ که نیمه آدمی برج قوس، تیری به سوی دهان آن نشانه گرفته. قیصریه همانطور که هویداست از واژه قیصر نشأت گرفته است و قیصریه همان راسته ای از بازارها معنا می شود چنانچه انواع اجناس قیمت دار و گران در این بخش بازار توسط تاجران و بازرگانان غنی خرید و فروش می شده است. از این حیث با دیدن معماری بازار قیصریه خواهیم دید که تزئینات به کار رفته در آن جلوه گر تر هستند. نام دیگری که برای بازار قیصریه شناخته شده است به دلیل همین غنی بودن در تزئینات آن بازار شاهی می باشد. همچنین در زمان صفویه در بازار قیصریه پارچه های گران قیمت خرید و فروش می شده و در نتیجه آن را بازاری بین المللی می شناخته اند. علاوه بر تاجران ایرانی، تاجران خارجی نیز برای خود در این بازار مغازه هایی دست و پا کرده بودند. پیترو دلاواله یک جهانگرد ایتالیایی درباره سردر بازار قیصریه اصفهان این چنین می گوید: طرف بازار چشم‌انداز زیبایی وجود دارد که قرینه این مسجد، مسجد جامع عباسی است، به همراه دو تالار مرتفع که روی غرفه‌ها ساخته شده‌اند. نقاشی های سر در بازار قیصریه شامل تصویر شاه عباس در جنگ با ازبکان و نقاشی تیر اندازی با سر انسان و تن شیر و دم اژدها می باشد. در سمت راست عمارت قیصریه محل ضرابخانه و در طرف دیگر، کاروانسرای شاهی واقع شده بود. دو سکوی بزرگ در دو جانب سر در بازار قیصریه  قرار دارد که این سکوها ساخته شده از سنگ یشم و سماق هستند. روایت شده که این دو سکو جایگاهی برای خرید و فروش زیورآلات و طلا جات محسوب می شده است. همچنین بالای سردر ساعتی باقی مانده از جنگ با پرتغالی ها نصب بود. بازار در زمان صفویه سه طبقه بوده است و در طول زمان طبقه سوم آن آسیب دیده و از بین رفته است.  در طبقه سوم نقاره خانه ای بود که در این نقاره خانه طلوع و غروب آفتاب با صوتی زیبا از آن به گوش می رسید. نقاره زنی بیش از آنکه برای آگاهی از طلوع و غروب خورشید باشد برای مراسم های مختلف و اعلام جنگ یا صلح به کار می رفته است. جلوی سر در بازار قیصریه حوضی قرار گرفته است.

بازار قیصریه اصفهان

بازار قیصریه در میدان نقش جهان قرار دارد.  سال ساخت این بازار ۱۰۲۹ هجری قمری و در دوره صفویه میباشد. بازار قیصریه در شمال میدان نقش جهان قرار دارد. سرتاسر بازار سقف های گنبدی شکل داراست و بازاری با چندین درب مختلف می باشد. سردر بازار قیصریه از جمله مشهورترین نقاشی ها و کاشی کاری ها و مقرنس های چشم نواز و بی نظیر را به شکلی قوس مانند به خود اختصاص داده است. این بازار بافتی قدیمی و سنتی دارد و از جمله بزرگترین بازارهای شهر تاریخی اصفهان می باشد. آنچه در این بازار از اجناس مشاهده می شود صنایع دستی می باشند که به فروش می رسند و در نوع خود منجر به حفظ بیشتر بافت سنتی آن شده اند. آنچه در تاریخ ذکر شده است یادآور می شود که بازار قیصریه از باعظمت ترین بازارها در اصفهان بوده است. از جمله جهانگردانی که به شرح بازار قیصریه پرداخته اند ناصرخسرو و شاردن بوده اند و دلیل نامگذاری این بازار را به نام قیصریه این چنین بیان کرده اند که این بازار شباهت بسیاری به قیصریه یا قیساریا واقع در ترکیه امروزی دارد و از این حیث نام آن قیصریه نهاده شده است.

اقامتگاه سنتی آریو اصفهان

اقامتگاه سنتی آریو اصفهان مربوط به دوران پهلوی و با قدمت ۹۰ ساله میباشد که در مهر ماه سال ۱۳۹۷ پس از مرمت و بازسازی به عنوان اقامتگاه بومگردی درجه یک فعالیت خود را آغاز نمود. آدرس این اقامتگاه در خیابان جهاد ، کوی 7، انتهای بن بست آسیاب می باشد.

 

خانه صارم الدوله

خانه صارم الدوله مربوط به دوره قاجار است و در اصفهان، خیابان صارمیه، جنب شرکت آب فاضلاب روستائی استان واقع شده. خانه صارم الدوله در گذشته در تملک ورثه صارم الدوله بوده که بعد از انقلاب اسلامی در مالکیت جهاد سازندگی می باشد. باتوجه به شواهد موجود جبهه شمالی متعلق به اواخر قاجار میباشد و فضاهای جبهه های دیگر در دوره پهلوی اول به شالوده الحاق شده است. در دوران ناصرالدین شاه شهر اصفهان تحت نفوذ دو شخصیت مهم قرار داشت در محلات غربی صارم الدوله پسر ضل السلطان (نوه ناصر الدین شاه) از نفوذ زیادی برخوردار بود و محلات شرقی آیت ا.. نجفی روحانی معروف آن عصر چنین نقشی به عهده داشت وآن دو در اداره شهر نقش مهمی داشتند . صارم الدله با اتکا به انگلستان و آقا نجفی با حمایت روسیه بر قدرت سیاسی خود می افزایند. این اثر در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۱۸۱۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

اقامتگاه سنتی کریاس اصفهان

اقامتگاه سنتی کریاس که قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد در گذشته خانه تاریخی نظام الاسلام نام داشته که پس از مرمت و بازسازی به عنوان اقامتگاه سنتی فعالیت خود را در سال ۱۳۹۶ آغاز کرده است. اقامتگاه سنتی کریاس در خیابان استانداری شهر اصفهان قرار دارد و در شهریور ماه سال 1390 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

 

میدان عتیق یا میدان کهنه اصفهان

میدان عتیق یا میدان کهنه اصفهان، همچنین به نام‌ میدان امام علی نیز شناخته می‌شود. میدان عتیق اصفهان پیش از صفویه و در دوران سلجوقیان، میدان اصلی و مرکز اصلی شهر اصفهان محسوب می‌شده‌است. زمانی که شاه عباس صفوی میدان نقش جهان را می‌سازد، این میدان به مرور آن همه اعتبار خود را از دست می‌دهد و عمده کاسبی‌ها به طرف میدان شاه عباس یا نقش جهان کشیده می‌شود. به این دلیل این میدان ، کهنه میدان نام گرفت. این موضوع به مرور زمان باعث می‌شود میدان عتیق از یادها برود و فضاهایی که روزگاری محدوده میدان محسوب می‌شدند دچار ساخت و ساز شود. بازار زغال فروش‌ها که امروز به این نام شناخته می شود، زمان سلجوقیان هسته اصلی میدان عتیق بوده و امروزه مرکز تجمع افرادی با شغل‌های کاذب از قبیل فروش لباس‌های دست دوم و زغال شده‌است.